غذاها چه تأثیری روی دندانها دارند؟
کیفیت مواد غذایی تاثیر مستقی بر روی سلامتی دهان و دندان دارد.
به گزارش ۳۶۱ درجه ایران، تغذیه ناسالم و خوردن مواد غذایی مضر با گذشت زمان به سلامت دندان آسیبهای جدی وارد میکند پس برای داشتن دندانهای سالم رژیم غذایی خود را باید تغییر داد.
دهان، دندان و لثه بیش از یک ابزار برای خوردن در بدن نقش دارند. آن ها برای جویدن و بلع ضروری هستند و جزء اولین مرحله گوارش محسوب میشوند. دهان اولین قسمت در بدن است که با مواد مغذی برخورد دارد و بنابراین چیزی که داخل دهان بگذارید، نه تنها روی سلامت کلی تاثیر دارد بلکه میتواند روی سلامت لثه و دندان هم تاثیرگذار باشد. در حقیقت اگر مواد غذایی که میخورید، کیفیت خوبی نداشته باشد، اولین علائم آن داخل دهانتان ظاهر میشود.
رژیم غذایی و سلامت دندان
میزان کالری مورد نیاز بستگی به سن ، جنسیت، سطح فعالیت فیزیکی و سلامت کلی فرد دارد.
به طور کلی یک رژیم غذایی متعادل باید شامل موارد زیر باشد:
- میوه ها و سبزیجات
- حبوبات
- لبنیات
- پروتئین
علاوه بر غذای سالم، بسیار مهم است که افراد فعالیت فیزیکی داشته باشند. جوانان حداقل ۲ و نیم ساعت در هفته باید فعالیت فیزیکی با شدت معمولی و یا بالا داشته باشند.
رژیم غذایی و پوسیدگی دندان
غذاها و نوشیدنیهایی که مصرف میکنید، تاثیر مستقیمی روی پوسیدگی دندان دارد که البته تاثیر آن ها وابسته به موارد زیر است:
- شکل غذا که مایع جامد و یا چسبناک باشد
- میزان مصرف غذاهای حاوی قند و شکر و تعداد دفعات مصرف نوشیدنیهای اسیدی
- ترکیب غذا
- وضعیت پزشکی مانند مشکلات گوارشی یا اختلالات مربوط به غذا خوردن که میتواند خطر ابتلا به پوسیدگی و ضعیف شدن دندان را افزایش دهد.
میان وعده چه تاثیری روی سلامت دندان دارد؟
برای سلامت دندان پیشنهاد میکنیم که مصرف نوشیدنیها و خوردنیهای بین وعده های غذایی را کاهش دهید. متاسفانه بیشتر افراد غذاهای شیرین و چیپس ها را برای اسنکها استفاده میکنند که به سلامت دندان آسیب میزنند و احتمال پوسیدگی را افزایش میدهند. پس اگر به دنبال یک میان وعده هستید، باید گزینههای سالم مثل پنیر گیاهی، ماست، میوه، سبزیجات یا آجیل را انتخاب کنید.
مواد غذایی که به سلامت دندان آسیب وارد میکند و موجب پوسیدگی میشوند
شکلاتهای چسبنده و شیرینیها
غذاهای کم کالری مثل شکلات، مخصوصا شکلاتهای چسبنده و شیرینی هایی مثل کلوچه، کیک و میان وعدههایی مثل چیپس عاملی برای مشکلات دندانی هستند و نه تنها ارزش غذایی ندارند، بلکه نوع و میزان قند موجود در آن ها به دندانها میچسبد. باکتری داخل دهان نیز از این قندها تغذیه میکند و اسید آزاد میکند و عاملی برای پوسیدگی دندان خواهد بود.
نوشیدنی های حاوی شکر
نوشیدنیهای حاوی شکر و قند مثل نوشابه، لیموناد و آب میوه های شیرین یا حتی چای و قهوه همراه با شکر برای دندان آسیبرسان هستند و احتمال پوسیدگی را افزایش میدهند. پس باید بیشتر مراقب بهداشت دندان باشید و از نوشیدنیهای قنددار و اسیدی مصرف نکنید.
نوشیدنی های اسیدی
نوشیدنیهایی مثل آب لیمو، که اسیدی هستند، میتوانند مینای دندان ها را فرسوده کنند و برخی دیگر از آب میوه ها (مرکبات) نیز اسیدی هستند. میوههای شیرین کمتر اسیدی هستند، اما قند فراوان دارند؛ بنابراین در مورد استفاده از آنها بهتر است بیشتر دقت کنید.
گوجه فرنگی
میوههایی مثل گوجه فرنگی نیز میتوانند به سلامت دندان آسیب وارد کنند و بنابراین نباید در مصرف آن زیاده روی کنید.
میوههای خشک
میوههای خشک به دلیل چسبنده بودن عاملی برای آسیب رسانی به دندانها هستند. پس بهتر است میوههای تازه را جایگزین آن ها کنید.
مواد غذایی مفید برای سلامت دندانها
شیر و ماست:
شیر و ماست بدون مواد شیرین کننده، سرشار از کلسیم هستند و برای سلامت دندان ها مفید هستند و از تخریب دندان ها پیشگیری میکنند.
پیاز:
پیازبا داشتن ترکیب ضد باکتری بنام سولفور به سلامت دندان ها کمک میکند.
میوه ها:
میوههایی مانند سیب، توت فرنگی، مرکبات و کیوی دارای ویتامین C هستند و باعث محکم شدن دیواره سلولها میشوند.
سبزیجات:
کدو، هویج و بروکلی سرشار از ویتامین A و برای تشکیل مینای دندان مفید بوده و موجب تمیز شدن لثه ها میشوند.
پنیر
پنیر موجب آزاد شدن کلسیم فراوان می شود که در تشکیل ساختار و پلاک روی دندان شرکت میکند و باعث محافظت دندان در مقابل اسید آزاد شده از میکروبها میشود.
بلای شکر روی سلامت دندان
سازمان جهانی غذا و دارو پیشنهاد میکند که افراد بالای سه سال نباید بیش از ۵۰ گرم یا ۱۲ و نیم قاشق چایخوری شکر در طول روز مصرف کنند. شکر نباید بیش از ۱۰ درصد کالری روزانه را شامل شود.
باکتری موجود در دهان از کربوهیدرات به عنوان غذا استفاده می کنند و بنابراین زمانی که میزان شکر را کاهش دهید ، منابع دیگر کربوهیدرات به جای کربوهیدرات در دهان وجود خواهند داشت و در نتیجه احتمال پوسیدگی کاهش پیدا می کند. پس بر روی برچسب مواد غذایی را مطالعه کنید و ببینید که چه موادی دارای شکر کم تری هستند.
انواع شکر
معمولا انواع شکرها به شکل مختلف توسط افراد مصرف میشود.
- شکر معمولی
- شکر قهوه ای
- شکر پودری
- شکر خام
- شیرین کننده های ذرت
- مالتوز
- فروکتوز
- ساکاروز
- گلوکز
- دکسترین
- آبمیوه غلیظ
- شربت
- عسل
- شیره
میزان شکر افزودنی در رژیم غذایی روزانه به صورت درصدی
نوشیدنیهای انرژی زا، نوشیدنیهای ورزشی و نوشیدنیهای بدون پالپ:
۳۵٫۷ درصد
دسرهایی مثل کیک و کلوچه:
۱۲٫۹ درصد
آبمیوه:
۱۰٫۵ درصد
دسر لبنیاتی مثل بستنی:
۶٫۵ درصد
شکلات:
۶٫۱ درصد
سرلاکهای آماده خوردن:
۳٫۸ درصد
شکر و عسل:
۳٫۵ درصد
چای شیرین:
۳٫۵ درصد
نان مخمری:
۲٫۱ درصد
غذاهای دیگر:
۱۵٫۴ درصد
مشتقات شکر چگونه روی سلامت دندان تاثیرگذار است ؟
مشتقات شکر ممکن است مزه ای شبیه به شکر داشته باشند اما به اندازه خود شکر آسیب رسان نیست. عوامل مختلفی از مشتقات شکر وجود دارد مثل اسپارتام، اریتریتول، ساکارین، سوکرالوز، ایزومالت، سوربیتول، اکسولفام، پتاسیم و مانیتول. ممکن است نامهایی را که گفتیم در روی بعضی از بسته بندی های غذایی مشاهده کرده باشید یا برندهای مختلف از آن ها را بشناسید.
تصورات اشتباه درباره جرم گیری دندان
بسیاری از افراد تصور می کنند که جرمگیری دندان موجب نازک شدن مینای دندان و پوسیدگی آن می شود اما با جرمگیری تنها جرم روی دندانها که آن ها را از تحریکات سرما و گرما حفظ می کند، برداشته شده و حساسیت به سرما و گرما بیشتر میشود به همین دلیل برخی افراد تصور میکنند جرم گیری سبب از بین رفتن و نازک شدن مینای دندان می شود.
تصورات اشتباه درباره از بین رفتن دندان در بارداری
در دوران بارداری برخی از خانم ها از مواد غذایی پر قند استفاده نموده و به بهداشت دهان و دندان خود بیتوجهی می کنند، به همین دلیل دندانهایشان دچار آسیب می شوند اما جالب است که آنها از بین رفتن دندانهای خود را ناشی از این تصور غلطشان میدانند که در بارداری جنین کلسیم را از دندانهای مادر میگیرد اما این چنین نیست در بارداری جنین کلسیم را از مواد غذایی که مادر میخورد، دریافت میکند.
نکاتی در مورد مسواک زدن دندانها
دندانپزشکان توصیه می کنند دوبار در روز یک بار قبل از خواب و یک بار در طول روز دندانها را مسواک بزنید. اگر در طول روز پس از خوردن میان وعده و مواد غذایی شیرین حتما دندانها را مسواک بزنید تا باکتریهایی که به سطح دندانها و حتی زبان تان چسبیدهاند، از بین بروند. در کنار مسواک زدن استفاده از نخ دندان، دست کم روزی یک بار، خارج کردن باقیمانده مواد غذایی از لابه لای دندانها نیز اهمیت بسیاری دارد.
مسواک زدن بلافاصله بعد از نوشیدن نوشیدنیهای اسیدی مثل آب پرتقال، باعث ضعیفتر شدن دندانها میشود پس بهتر است تا ۳۰ دقیقه بعد از خوردن دندانهای تان را مسواک نزنید.
چندین روش برای کاهش خطر آسیب دیدگی دندان
در خمیر دندان ها و دهانشویهها، فلوراید وجود دارد، از فلوراید استفاده کنید زیرا فلوراید باعث استحکام دندانها و جلوگیری از پوسیدگی آنها می شود.
از کشیدن سیگار و مصرف بی رویه چای و قهوه اجتناب کنید.
برای افزایش مقاومت لثه و سایر بافتهای آن و جلوگیری از عفونتهای میکروبی آنتی اکسیدان و ویتامین های مثل ویتامین C مصرف کنید.
مواد قندی غیر ضروری را حذف کنید.
دو بار در روز و هر بار دو دقیقه دندانهای خود را مسواک بزنید تا اجزای غذایی و شکر را از روی آن بردارید.
میان وعده های بین وعده های اصلی را کاهش دهید.
استفاده از شکرهای افزودنی را در رژیم غذایی، با انتخاب هوشمندانه نوشیدنی و غذاها کاهش دهید.
به گزارش نمناک، از لبنیات و میوه و سبزیجات و آب به اندازه کافی استفاده کنید که همه این ها نقش مهمی در سالم بودن دارند.