اختصاصی|چرا پرداختن به معضلات اجتماعی سیاه‌نمایی تلقی می‌شود؟
باتوجه به انتقادهایی که به فیلم سینمایی «بیمادر» شده است این سوال در ذهن به‌وجود می‌آید که منتقدان رسالت اصلی سینما را چه می‌دانند؟
به گزارش خبرنگار ۳۶۱ درجه ایران، روح‌الله جعفری عضو پیوسته انجمن منتقدان و نویسندگان سینمای ایران– به گزارش خبرنگار ۳۶۱ درجه ایران، روح‌الله جعفری عضو پیوسته انجمن منتقدان و نویسندگان سینمای ایران در یادداشتی به برخی از مواردی که طی ۵ روز از برگزاری چهلمین جشنواره‌ی فیلم فجر، در آن رخ داده پرداخته است که آن را می‌خوانید:
۱- یکی از فیلم‌های نمایش داده شده در پنجمین شبِ برگزاری چهلمین جشنواره‌ی فیلم فجر «بیمادر» ساخته‌ی سیدمرتضی فاطمی بود که با انتقادات متعددی مواجه شد. این فیلم سعی در نشان دادن بخشی از معضلات اجتماعی را دارد. «بیمادر» طعنه‌ای به زندگی خصوصی دارد که بضاعت آن برای پرداختن به آنچه که می‌خواهد را در مجموع ندارد. فیلم از ملاقات شرعی یک زندانی می‌گوید که به عشق نافرجامی منتهی می‌شود.
اگرچه این فیلم از سوی منتقدان، محکوم به شکست در طرح معضل پرداخته شده به آن شد و حتا عده‌ای آن را فیلمی ضعیف توصیف کردند که علاقه به سیاه‌نمایی دارد اما در این خصوص، جای این پرسش باقی است که آیا سینما صرفاً رسانه‌ای برای سرگرمی است؟ یا اینکه یکی از کارکردهای آن در قالب رسانه‌ای تأثیرگذار، طرح کردن معضلات موجود در جامعه است؟ برخی همچنان به مطرح نشدن و طرح موضوع نکردن و حتا به سراغ این قِسم از معضلات نرفتن در آثار فرهنگی‌هنری اصرار دارند، آنهم معضلاتی که تاریخ نشان داده بی‌توجهی به آن، فرصت بازکردن گره‌های ریز و درشت و بررسی و پرداختن به آن‌ها را بالاجبار از جامعه سلب می‌کند و تحت عنوان اینکه این مسئله، خط قرمز است، اجازه‌ی نزدیک شدن و فکر کردن به آن را از افراد در جامعه می‌گیرد. با چنین رویکردی، آن معضل برای همیشه معضل کور باقی می‌ماند.
در طرح مشکلات و معضلات اجتماعی نباید با کپاک کردن صورت‌مسئله فرصت پرداختن به آن‌ها را از جامعه گرفت. در سینما و تئاتر، این ظرفیت وجود دارد که به این مهم پرداخته شود، به‌شرطی که افراد تمامیت‌خواه و دگم، جلوی انتشار اندیشه را نگیرند.
۲- در میان انتقادها و کاستی‌های متعدد، حضور و بازی پژمان جمشیدی در نقشی متفاوت، توجه مخاطبان را به خود جلب کرد، به طوریکه بعد از گذشت یک‌دهه از ورود جمشیدی به عرصه‌ی هنر که با اجرای تئاتر و البته جدی‌گرفته‌نشدن‌های پیاپی همراه بود، تلاش این بازیگر و استمرار او برای بازی در نقش‌های متفاوت که حالا دیگر فقط محدود به بازی در آثار کمدی با پیش‌زمینه‌ی کمدی موقعیت نیست، به گونه‌ای به ثمر نشسته که توجه مخاطب را در زمان اکران به خود در این فیلم جلب می‌کند.
حضور متفاوت جمشیدی در فیلم «بیمادر» تا جایی بود که اهالی رسانه در نشست خبری فیلم، از او آماده کردن کت و شلوارش برای دریافت سیمرغ جشنواره را طلب کردند. او در پاسخ به اهالی رسانه گفت: برای من فقط کارکردن و تجربه کردن مهم است.
۳- اختصاص ده‌روزه سالن‌های برج میلاد به جشنواره‌ی فیلم فجر، حداقل انتظارها را نیز برآورده نکرد. یکی از ملزمات و نیازهای اهالی رسانه‌های الکترونیکی، اینترنتپرسرعت است. با گذشت ۵ روز از جشنواره همچنان اهالی رسانه، صندلی کافی برای نشستن پشت سیستم‌ها را ندارند و از اینترنت پرسرعت هم برخوردار نیستند.در حالیکه دو هفته مانده به برگزاری چهلمین جشنواه‌ی فیلم فجر، مدیران شهرداری و برج میلاد از بازسازی و آماده‌سازی سالن‌ها در برج میلاد خبر داده بودند اما همچنان تغییر سخت‌افزاری دیده نمی‌شود. کیفیت سیستم صوتی و حتا پرده‌ی نمایش فیلم، یکی از انتقادهایی است که اهالی رسانه به برگزارکنندگان جشنواره دارند.
۴- گویا مدیران جشنواره‌ی فیلم فجر عادت به بازی کردن با اصطلاحات و عناوین دارند، و از این کار خوششان می‌آید، چراکه تا سال گذشته برج میلاد یا مرکز اصلی اکران فیلمها، کاخ جشنواره قلمداد می‌شد و امسال مدیران نگاه منتقدانه‌ای نسبت به این عنوان دارند. این افراط صرفاً به عنوان ختم نمی‌شود، چراکه این امر حتا در نوع پذیرایی‌ها هم نمود پیدا کرده است. جشنواره‌ای که تا سال گذشته میزبان میهمانان وی‌آی‌پی و مدیران کشورهای مختلف بود، امسال تنها توانسته میزبان سخنگوی دولت باشد و در سطح پذیراییِ حداقلی، آنهم با کیفیت بسیار بد و پایین، تنزل پیدا کند.
۵- یکی دیگر از انتقادها به برگزاری این دوره از جشنواره، نبود کارشناسی درست و نداشتن برنامه‌ریزی دقیق برای اکران فیلمها است، به‌طوری که همچنان اهالی رسانه و خبرنگاران با تأخیر ۲۰ دقیقه‌ای مجبور هستند که به تماشای آثار بنشینند. در ضمن، باتوجه به اینکه اغلب خبرنگاران به سانس اول اکران فیلمها نمی‌رسند، کاخ جشنواره به‌عنوان مقر اصلی اهالی رسانه به خانه‌ی میهمانان انتخابی مدیران تبدیل شده است.
باید دید در روزهای باقی‌مانده از برگزاری این دوره از جشنواره، تمهیدی برای برطرف کردن بی‌برنامگی‌های موجود اتخاذ می‌شود و یا اینکه با همین وضعیت آشفته، جشنواره به کار خود خاتمه خواهد داد.
