اختصاصی| ممیزی کتاب خاطرات هاشمی چه بود؟/ سانسور بعد از ۲۳ سال
در حالی که مردم میخواهند بدانند که چرا کتاب خاطرات آیتالله هاشمی بعد از ۲۳ سال چاپ در بخشهایی سانسور شده است، معاون وزیر ارشاد میگوید با پسر آیت الله هاشمی بر سر این موضوع توافق کرده است اما گویی نظر محسن هاشمی چیز دیگری است.
به گزارش ۳۶۱ درجه ایران، خبرها حاکی از آن است که برای نخستین بار و پس از ۲۳ سال، خاطرات روزنوشت آیت الله هاشمی رفسنجانی، توسط وزارت ارشاد دولت آقای رئیسی دچار ممیزی شده است ولیستی بلند بالا و در حدود صد مورد از مقدمه ومتن وپاورقی را برای حذف واصلاح به دفتر نشر معارف انقلاب به عنوان ناشر این کتاب ابلاغ کرده اند که به گفته محسن هاشمی رفسنجانی منجر به آسیب دیدن بخش مهمی از تاریخ انقلاب خواهد شد. اما معاون فرهنگی وزارت ارشاد زیر بار این موضوع نمی رود و می گوید:« اصلاحات جزیی کتاب خاطرات آیتالله رفسنجانی با توافق محسن هاشمی بود»
حالا که تمام رسانه ها به دنبال بخش سانسور شده کتاب خاطرات هاشمی هستند،محسن هاشمی رفسنجانی در این باره گفته است: اولاً من در این مورد هیچ مصاحبهای نکردم، بلکه صرفاً در جلسه افطاری همراه با فعالان سیاسی که خدمت آقای رئیسی بودیم و هنوز مجوز چاپ خاطرات داده نشده بود، این موضوع را مطرح کردم.
وی ادامه داد: من در آن جلسه خدمت آقای رئیسی گفتم که ما حدود ۲۲ سال است خاطرات را منتشر میکنیم و از وزارت ارشاد هم مجوز میگیریم و پیش از این سابقه نداشته است این اتفاق بیفتد. معمولاً اگر مواردی بود و کاری داشتند، مکتوب نمیگفتند، تلفن میکردند و در تعامل شفاهی موضوع حل میشد، اما اینبار ۲ تا ۳ ماه طول کشید. ما این خاطرات را اوایل بهمن به وزارت ارشاد برای صدور مجوز ارائه دادیم و میخواستیم آن را به نمایشگاه برسانیم؛ اما در اواخر فروردین ماه به ما گفتند “کار ایراداتی دارد و نمیتوانیم مجوز بدهیم.”
محسن هاشمی درباره ماجرای ممیزی خاطرات آیت الله هاشمی توضیحاتی نداد و گفت: تعامل خوبی با وزارت ارشاد ایجاد شد.
![](https://i361.ir/wp-content/uploads/2022/05/1684019.jpg)
هاشمی با بیان اینکه «ما مذاکرات را از همان زمان با وزارت ارشاد شروع کرده بودیم»، گفت: من این موضوعات را به آقای رئیسی گفتم و خواستم کمک کنند و در همین رابطه نامهای نیز به آقای اسماعیلی داده شد؛ که نمیدانم بهفوریت اطلاع دادند یا خیر.
وی با بیان این مطلب که پس از آن تعامل خوبی با معاونت فرهنگی ایجاد شد، اضافه کرد: البته ما با آقای احمدوند هم تعامل خوبی داشتیم و انصافاً شخص آقای احمدوند هم مشغول کمک کردن به ما بودند و با نیت کمک این موضوع را دنبال میکردند، به هر حال کتاب خاطرات آیتالله هاشمی وقتی آماده چاپ میشود، افراد بسیاری درباره آن نظر میدهند، میخوانند و نظرمیدهند که چه مواردی مطرح باشد و چه مواردی مطرح نشود. آقای احمدوند هم در تعامل با ما این کار را پیش میبردند، تا ۲۸ رمضان که من در دیدار با رئیس جمهور این موضوع را مطرح کردم و فردای آن روز یا پسفردا مجوز را صادر کردند.
هاشمی ادامه داد: نکتهای که باید بگویم این است که نگرانی من از بابت تأخیر صدور مجوز بود، نگران این بودم که کتاب به نمایشگاه نرسد، به آقای رئیسی هم گفتم، که ما در تعامل با وزارت ارشاد برای انتشار کارنامه و خاطرات آیتالله هاشمی رفسنجانی سال ۱۳۷۸ ـ حضور یا انصراف» هستیم.
هاشمی گفت: در مورد متن خاطرات مواردی مطرح شد که ما در مذاکره با وزارت ارشاد و آقای احمدوند این موارد را کاهش دادیم و توانستیم مجوز اثر را دریافت کنیم.
وی در پایان افزود: تعدادی از حذفیاتی که ارسال کردند، مربوط به مقدمه و پاورقی است که بنده خودم آن ها را نوشتهام و در توضیح خاطرات است. هرچند بهنظر من باقی بودن این موارد، ضربهای به نظام وارد نمیکرد، اما محسن هاشمی در پاسخ به سوال خبرنگار ۳۶۱ درجه در رابطه با سانسور کتاب خاطرات آیت الله هاشمی میگوید: «اینطور نیست که با چند سوال بتوانم تمام ماجرا را توضیح دهم، من در رابطه با این موضوع حرفهای زیادی دارم.»
اما یاسر احمدوند در پاسخ به این اظهارنظر میگوید: لازم میدانم در این مورد چند نکته را به عنوان توضیح عرض کنم. اول این که، طبق قانون، همه کتابهایی که در کشور منتشر میشوند باید از فرآیند ثبت، بررسی و صدور مجور در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی عبور کنند و این کتاب هم از این قاعده مستثنی نیست. اگرچه در سالهای گذشته به این روش عمل نمیشده و فعالیتهایی خلاف قانون صورت میگرفته است.»
![](https://i361.ir/wp-content/uploads/2022/05/یاسراحمدوند-1024x649.jpg)
معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه میدهد: «نکته دوم این که، مجموع موارد اصلاحی این کتاب حدود ۹۰۰ صفحهای، حدود ۱۵ مورد است و جمع موارد اصلاحی بیش از یک یا دو صفحه نخواهد بود و عمده این موارد هم مربوط به مقدمه آقای محسن هاشمی بر این کتاب و پاورقی خاطرات سرکارخانم عفت هاشمی است و مربوط به خاطرات آیتالله هاشمی نیست. بنابراین برخلاف ادعای مطرح شده روایت تاریخ انقلاب آسیب ندیده است.»
احمدوند در بخش دیگر از صحبت هایش میگوید: «نکته سوم این که، در اعمال همین اصلاحات معدود، دو رویکرد وجود داشت؛ برخی موارد مربوط به فعالیتهای منطقهای جمهوری اسلامی ایران بود که مراجع ذیصلاح تشخیص دادند همچنان محرمانه باقی بماند و یکی، دو مورد هم مربوط به حفظ آبرو و جایگاه افراد بود که همگی با نظر خودِ آقای محسن هاشمی تعدیل شد.»
او ادامه میدهد: «نکته دیگر این که بنده جلسهای حضوری با جناب آقای محسن هاشمی در این مورد داشتم. جلسهای که در آن همه موارد بررسی و آنچه اصلاح شد با توافق ایشان بود و اعمال و اعلامی یکطرفه صورت نگرفت و ایشان با رضایت خودشان و تایید این که اصلاحات درست است، آنها را اعمال کردند و بنابراین نمیدانم اکنون به چه دلیلی، در مصاحبه مورد اشاره چنین گفتهاند و آن چه اعلام کردهاند خلاف توافق و خلاف رفتار و اخلاق تعاملی و حرفهای است.»