اختصاصی|رمزگشایی از سودجویی‌ها و منفعت‌طلبی‌ها در پروسه تولید نان
بررسی‌های تحریریه ۳۶۱ درجه ایران نشان می‌دهد که از زمان حمل گندم به کارخانه های آرد سازی و از کارخانه‌ها به نانوایی ها سوء استفاده هایی صورت می‌گیرد.
به گزارش ۳۶۱ درجه ایران، ۲۲ آبان ماه روز ملی نان نامگذاری شده است. دولت ها همواره برای این که نان به قیمت مناسبی به دست مردم برسد یارانه هایی را در بخش های مختلف چرخه تولید نان ارائه می‌دهند اما با وجود این یارانه، ها نان در بسیاری از اوقات بالاتر از قیمت های مصوب به دست مصرف کننده می‌رسد. نکته قابل تامل این که نانوایان نیز همواره از این موضوع گلایه دارند.
بررسی‌های تحریریه ۳۶۱ درجه ایران نشان می‌دهد که از زمان حمل گندم به کارخانه های آرد سازی و از کارخانه‌ها به نانوایی ها سوء استفاده هایی نیز از آرد یارانه ای صورت می‌گیرد و تمام یارانه به طور مستقیم به دست مصرف کننده نمی رسد.
همچنان که فروش یک کیسه آرد ۴۰ کیلویی با قیمت یارانه‌ای به ارزش ۳۵ هزار تومان در بازار آزاد با قیمت حداقل بالای ۱۸۰ هزار تومان سود هنگفتی را به جیب سواستفاده‌کنندگان می‌ریزد.
نکته تعجب آور این که متاسفانه به دلیل قیمت پایین نان در مقایسه با خوراک دام که با کمبود مواجه است بخشی از نان تولید شده برای دام نیز استفاده می‌شود!
به گزارش ۳۶۱ درجه ایران، بر اساس بررسی های به عمل آمده از سال ۱۳۹۳ تا کنون حدود ۴ تا ۵ سال پی در پی ، هزینه حمل گندم و آرد ریالی افزایش پیدا نکرده است. از سال ۹۸ نیز با گران شدن تمام حامل‌های انرژی و تورم لجام گسیخته ، شاهد افزایش نسبی هزینه حمل هستیم؛ به گونه ای که امروزه کمتر از ۲% قیمت یک قرص نان را هزینه حمل و نقل آن تشکیل می دهد در نتیجه هم ناوگان حمل و نقل به شدت فرسوده شده و هم زمینه سوء استفاده فراهم شده است.
عوامل موثر در افزایش قیمت نان:
قیمت گندم
هزینه تولید کارخانجات آرد
هزینه حمل و نقل و استهلاک ناوگان و لجستیک
هزینه گونی
هزینه دستمزد
هزینه اجاره محل
هزینه مواد افزودنی نان
هزینه آب و برق و گاز
هزینه سرمایه گذاری و استهلاک دستگاه ها و وسایل نانوایی
این در حالی است که به گفته برخی از نانوایان متوسط درآمد یک کیسه آرد برای نانوا ۲۵۰ هزار تومان است در حالی که همین کیسه آرد برای قنادی ها ویا نان فانتزیها و بیسکویت و … (صنف و صنعت) متوسط ۴ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان درآمد تولید می کند.
نانوایان اعلام می کنند که دستمزد کارگر نسبت به سال قبل ۴۰ درصد و اجاره بهای مغازه نانوایی حدود ۱۰۰ درصد در شهرهای بزرگ مانند تهران افزایش یافته است.
قطعات یدکی چه برای ماشین آلات فرآوری و پخت نان و چه شبکه حمل و نقل ، به شکل سرسام آوری افزایش یافته که عملاً دولت جز یک پارامتر از ۹ پارامتر تشکیل دهنده قیمت نان را کنترل نکرده است، همین موضوعات موجب ضرر و زیان و استهلاک دارایی‌های نانوایان شده است.
سؤ مدیریت‌ها و سؤاستفاده‌‌ها در پروسه تولید نان
به گزارش ۳۶۱ درجه ایران، سالانه رقم هنگفتی یارانه و ارز ۴۲۰۰ تومانی برای تولید نان پرداخت می شود. عده ای از نانوایان (عمدتا در تهران و شهرهای بزرگ ) نان را به قیمت چند برابر بیشتر از قیمت مصوب می فروشند. در برخی از مناطق تهران نان سنگک ۱۰ هزار تومانی به فروش می‌رسد.
به نظر می‌رسد که هیچ نظارتی از طرف تشکلهای صنفی و یا دولتی با حذف تعزیرات ویژه آرد و نان صورت نمی گیرد.
در همین حال، به گفته برخی از کارشناسان و صاحب‌نظران حداقل نیمی از سوبسبد و یارانه ارائه شده در پروسه تولید نان، مورد سؤاستفاده قرار می‌گیرد.
آنان که سودهای کلان از واردات گندم می‌برند ؛ منفعت را در گل الود کردن آب می‌دانند. لذا علاقمند به مدیریت عاقلانه و شفاف سازی نیستند.
آیا می‌دانید که براساس نتایج تحقیقات سازمان تامین غذا و دارو و مرکز تحقیقایت غلات، میزان سرانه مصرف نان مردم ایران بین ۷۲ تا ۷۶ کیلو در سال است؟ به عبارت دیگر، برای تامین نان مورد نیاز کشور، ۴.۳ ملیون تن ارد یعنی کمتر از ۵ ملیون تن گندم مورد نیاز است که آن هم برآورد میگردد ۲۰ درصد دور ریز دارد! اما برخی از آمارها از واردات ۱۴ میلیون تن گندم به کشور حکایت می‌کنند.
از سوی دیگر، موضوع اصلاح الگوی مصرف نان را کسی پیگیری نمی کند. معضلات ارد سفید پیگیری نمی‌شود.
به راستی نقش مدیریت شرکت بازرگانی دولتی در این باره چیست؟
به گفته برخی از کارشناسان، رقم هنگفتی در اختیار مدیریت شرکتی است که انحصار ایجاد کرده است. لذا هم سوبسید کلان، هم ارز ۴۲۰۰ تومانی ، هم ضرر نانوا هم گران خریدن نان توسط مردم ادامه دارد.
نکته آخر این که اتفاقا افرادی که از محل بی‌توجهی‌ها و غفلت‌ها به چگونگی پروسه تولید نان در کشور، درآمدهای هنگفتی را برای خود رقم می‌زنند، مدعی شده‌اند که دولت به فکر تغییر این روش رانتی نیست ؟! اتفاقا تغییری در راه است.
